Nipah được Tổ chức Y tế Thế giới xác định là căn bệnh được ưu tiên cao với khả năng gây ra một đại dịch toàn cầu khác, khiến bất kỳ đợt bùng phát nào cũng trở thành một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng.

Theo nguồn tin từ phía truyền thông, tính đến ngày 15/09/2023, tổng cộng có 706 trường hợp được suy đoán là đã nhiễm bệnh, trong đó 6 người đã tử vong. Tổng Giám đốc Hội đồng Nghiên cứu Y học Ấn Độ (ICMR) Rajeev Bahl đã cho biết rằng tỷ lệ tử vong của virus Nipah lên đến 40 đến 70% trong khi con số này ở Covid-19 là từ 2 đến 3%.

Virus Nipah là gì?

Virus Nipah (viết tắt là NiV), được xác định lần đầu tiên năm 1998 và công bố vào năm 1999 khi chúng bùng phát và dẫn tới việc hơn 100 người tử vong tại hai quốc gia là Malaysia và Singapore.

Đường lây truyền

Vật chủ mang bệnh của virus Nipah cũng là một loại dơi ăn quả (Pteropus). Virus từ loài dơi này có thể truyền sang cho một số động vật như dê, cừu, ngựa, lợn, chó, mèo,…

Việc lây nhiễm virus từ động vật sang cho người được các nhà khoa học phát hiện thông qua các con đường như:

• Tiếp xúc trực tiếp với máu, nước tiểu hoặc nước dãi của các động vật như dơi hoặc lợn bị bệnh.

• Những người ăn uống hoặc tiêu thụ thực phẩm có dính chất dịch cơ thể của động vật bị nhiễm virus, chẳng hạn như sử dụng nhựa cây chà là, ăn trái cây bị nhiễm độc.

Ở đợt bùng phát đầu tiên, sự lây nhiễm chỉ diễn ra từ dơi sang lợn rồi truyền cho người. Song, nguy hiểm hơn, với loại virus này, các nhà khoa học đã ghi nhận những trường hợp lây từ người sang người do tiếp xúc với dịch cơ thể, dịch mũi, máu hoặc nước tiểu của người bệnh.

Chính điều này mang đến lo ngại về việc Nipah có khả năng gây dịch trên toàn cầu. Các đợt bùng phát được báo cáo ở Malaysia, Ấn Độ, Philippines, Banghladesh

Thời gian ủ bệnh: Thời gian ủ bệnh dao động 4- 45 ngày

Triệu chứng khi nhiễm virus Nipah: Các triệu chứng của virus Nipah tương tự như COVID-19

• Triệu chứng phổ biến nhất là:  sốt, sau đó là nhức đầu, ho, đau họng, khó thở và nôn.

• Triệu chứng nghiêm trọng bao gồm: mất phương hướng, buồn ngủ, co giật hoặc viêm não. Bệnh nhân có thể hôn mê trong vòng 24-48 giờ sau đó.

• Tỷ lệ tử vong ở người nhiễm virus Nipah dao động từ 40-75%. Virus Nipah để lại di chứng ở người sống sót sau nhiễm chẳng hạn như những cơn co giật dai dẳng.

  

Phương pháp điều trị nhiễm virus Nipah

Hiện tại chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu chủ yếu là chăm sóc hỗ trợ

Cách phòng ngừa lây nhiễm virus Nipah như thế nào?
 

Đối với những vùng đã từng có dịch do virus Nipah gây ra cần thực hiện những phương pháp phòng ngừa sau:

• Hạn chế tiếp xúc với những loài động vật có khả năng lây nhiễm cao như dơi, lợn ốm,...

• Thường xuyên vệ sinh cơ thể sạch sẽ, rửa tay bằng xà phòng cũng như các dung dịch sát khuẩn.

• Tránh xa những vùng có dơi sinh sống, trú ngụ.

• Không nên ăn trái cây mọc hoang hoặc rụng rơi trên mặt đất, không sử dụng những sản phẩm bị nhiễm khuẩn như như nhựa cây chà là,...

• Khi chăm sóc bệnh nhân bị nhiễm virus, cần bảo hộ cơ thể kỹ lưỡng để tránh bị nhiễm bệnh.

Đối với những quốc gia bị có nguy cơ bùng dịch, cần chú trọng một số biện pháp như:

• Hạn chế việc phát triển du lịch ở những khu vực có loài dơi này sinh sống.

• Tăng cường tuyên truyền, giáo dục đến cộng đồng về những nguy hiểm mà virus Nipah gây ra.

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống xung quanh.

• Từ bỏ thói quen ăn thịt động vật hoang dã.

• Chấp hành các quy định, hướng dẫn của các cơ quan y tế, chính quyền địa phương nghiêm túc trong việc phòng ngừa bện

Tài liệu tham khảo:

1. Another deadly Nipah virus outbreak: What are the symptoms?

By 

Marc Lallanilla

Published Sep. 18, 2023, 10:47 a.m. ET.

2. Virus Nepah . CDC 24/7  October 6, 2020

BSCKII. Đỗ Thị Phương Mai