Ý nghĩa xét nghiệm Glucose
XÉT NGHIỆM GLUCOSE TRONG MÁU VÀ NƯỚC TIỂU
1. Nguồn gốc và thải trừ:
- Nguồn gốc: Glucose từ thức ăn bên ngoài được hấp thu vào cơ thể. Từ quá trình chuyển hóa các chất glucid trong thức ăn. Một phần nhỏ được chuyển hóa từ một số acid amin và acid béo.
- Chuyển hóa trong cơ thể: Glucose là nguồn năng lượng chính trong cơ thể: Glucose được đốt cháy tại các tế bào tạo ra năng lượng, CO2 và H2O. Là nguyên liệu để tổng hợp Glycogen, một số acid amin và các acid béo.
Glucose được điều hòa bởi gan, insulin của tuyến tụy và một số hormon khác.
- Thải trừ: Bình thường không có glucose trong phân và nước tiểu.
2. Bản chất của chất của xét nghiệm là để chẩn đoán và theo dõi bệnh tiểu đường. Đánh giá chức năng tuyến tụy nội tiết, chức năng gan và ảnh hưởng của một số hormon khác.
3. Glucose tăng cao trong các trường hợp:
- Bệnh tiểu đường. Viêm tụy cấp hay mạn tính, các bệnh về tuyến yên hay tuyến thượng thận. Bệnh nhân đang dùng ACTH, corticoid. Nhiễm độc giáp nặng, choáng, bỏng, viêm màng não, tình trạng stress....
4. Glucose giảm trong các trường hợp:
- Bệnh u tụy. Dùng quá liều insulin hay thuốc điều trị tiểu đường.
- Thiểu năng một số tuyến nội tiết: thượng thận, tuyến giáp, tuyến yên.
- Thiểu năng gan, xơ gan giai đoạn cuối.
- Sau cắt đoạn dạ dày. Rối loạn hệ thần kinh tự động.
Glucose trong nước tiểu
- Bình thường không có glucose trong nước tiểu.
- Glucose xuất hiện khi ngưỡng thận thấp hoặc glucose máu vượt quá ngưỡng thận (8,5 mmol/l) do gan không điều hòa được, trong bệnh tiểu đường, khi dùng ACTH hoặc corticoid kéo dài.
5. Chỉ định xét nghiệm: Chẩn đoán và kiểm soát bệnh tiểu đường. Chẩn đoán và kiểm soát các rối loạn chuyển hóa carbohydrat khác. Kiểm tra trước phẫu thuật, bệnh nhân đang điều trị cocticoid, kiểm tra sức khoẻ địnhkỳ…
- Trị số bình thường trong máu: 3,9 – 5,5 mmol/l.
- Trị số bình thường trong nước tiểu: không có glucose.
6. Cách lấy mẫu: Mẫu máu lấy vào buổi sáng: 2ml máu, không chống đông hoặc chống đông bằng lithiheparin, EDTA.
- Thời gian làm xét nghiệm mất 1 giờ. Trước khi làm bệnh nhân không cần chuẩn bị trước, chỉ cần nhịn đói ít nhất 8 giờ trước khi lấy máu.